Als de natuur danst...

... dan is alles om je heen stil. Kun je je alleen nog maar verwonderen. Kijken. Voelen. Genieten.

de hele natuur danst
een perfecte tango
passioneel, hartstochtelijk
een pas de deux
waarin wind en sneeuw
elkaar omhelzen
je meenemen
buiten jezelf
licht dat lichtvoetig
de hemel
in vuur en vlam zet
je meeneemt
naar een wereld
waar hemel
en aarde
samen komen
alle elementen
spelen hun eigen rol
en alles wat je kunt doen
is je overgeven
loslaten wat was
zien wat is

Ulaan bataar, 6 weken later

6 weken
als een droom
een droom
vol avontuur
een droom
als een reis
langs mijn leven
een droom
recht in mijn hart

... en dan opeens zijn er zes weken voorbij. Als in een flits. In gedachten laar ik de beelden van de afgelopen weken de revue passeren.  Een film die zich afspeelt in mijn hoofd maar die ik voel in mijn hart. Een film vol avontuur. Een film waarin de nachten er voor zorgen dat de dagen nog mooier zijn. Een film vol uitersten. Een film met zon en sneeuwbuien. Een film over back to basics. Genieten en afzien als in een en dezelfde emotie. Een film over verwonderen. Vooral verwonderen. Over de ongereptheid. Weidsheid. Openheid. Hartelijkheid. Gastvrijheid. Authenticiteit. En vrijheid. Mijn vrijheid. Het was veel meer dan anders alleen maar reizen. Nog steeds moet ik alles verwerken. En het zal nog wel even duren voor ik alles een plekje gegeven heb. De weidsheid en de vrijheid ook een plekje in in hoofd geven, want mijn hart hebben ze allang veroverd.  Een ding is zeker. Mongolie was een groot avontuur. Natuur en cultuur warren nog nooit zo met elkaar verweven. Een avontuur waarvan ik geen seconde had willen missen. Een avontuur dat mijn eigen leven weerspiegelt.. Een leven vol vrijheid en altijd bezig zijn met de volgende uitdaging. Uitersten. Een leven vanuit mijn hart.

De laatste week was een bijzondere week. Het westen van Mongolie is anders. Ongerept, nog authentieker. Het Eagle Festival was te mooi. Daar wil ik nog een keer naar toe. Om alles opnieuw te beleven. Om nog meer dan nu het geval was de rust te hebben om te fotograferen met mijn hart.
Nog een keer zien hoe het echte leven als Eagle Hunter en als vrouw eruit ziet.
Ik zit nog te vol met beelden om ze ook maar in woorden weer te kunnen geven. Maar ik hoop dat de beelden hieronder weer kunnen geven hoe het was...

Het noorden. Over de prins op het witte paard, wodka, sneeuw en nog veel meer...

Na bijna drie weken rond trekken kijk ik in de spiegel. Verbaasd over wat ik zie want ik zie niet mezelf, maar ik zie het meisje dat ik vroeger was. Alleen de vlechten ontbreken nog. Ik zie lachende, ondeugende en nieuwsgierig kijkende bruine kijkers, een kuiltje in een wang. Ik zie de rust en de avontuurlijke dame terug die ik vroeger ook al was. Dat is wat Mongolie met je doet...

Stoppen voor een koffie break. Gewoon in de vrije natuur, net na het oversteken van een klein stroompje. Verderop wat gers en een paarden die aan het grazen zijn. De zon schijnt, maar de wind laat merken dat het echt gedaan is met de zomer: ze blaast een fell kou die er voor zorgt dat je beschutting zoekt. We zitten in de luwte van de auto. En zoals vaker gebeurt krijgen we bezoek. Gewoon nieuwsgierigheid. Zin in een praatje of trek in koffie of een koekje. Dat is hier de normaalste zaak van de wereld. Maar dit keer ook gewoon ouderwets geflirt. Deze Mongoolse meneer wil alles van me weten en vraagt honderduit aan Dzoren terwijl zijn blik aan me vastgenageld zit.  En ondertussen flirt hij er lustig op los, en ik word in zijn blik meegetrokken en doe er gewoon aan mee. Gelach alom want blijkbaar voelen meer mensen de energie tussen ons. We wisselen wat blikken uit, ik maak ondertussen foto's, die hij natuurlijk wil zien. Pas als hij wegrijdt zie ik zijn paard. Een wit paard. Voor heel even had ik mijn eigen prins op het witte paard...

Buiten is het ruim onder nul. In de warmwaterbronnen is het meer dan aangenaam vertoeven. Uit de wind en in het water, terwijl boven mijn hoofd de sterrenhemel volloopt. Als afsluiting van het warme bad een glas wodka. In mijn ger brand de kachel overuren. Op mijn iphone Einaudi. Thee onder handbereik en ook nog wat eetbaars, want het diner was al om 5. Mijn huid gloeit van de zon en het warme bad. Maar ook van de wodka en de warme kachel. Ik wil nog maar een ding... slapen.
Midden in de nacht word ik wakker. De overburen hebben de kachel blijkbaar iets te hoog opgestookt en het dekzeil van de ger in brand gezet. Het fikt behoorlijk, maar gelukkig is in een mum van tijd het vuur gedoofd. Ik doe de deur van mijn ger dicht en stook voorzichtig de kachel nog even op, behaaglijke warmte...

Alleen de stilte
de wind
die door het gras waait
en af en toe
de tent laat klapperen
als een zachte lullaby
de sterren
als waaklicht
voor de nacht

Vandaag de laatste keer kamperen. Bijzonder, want vanochtend bij het wakker worden ontwaakten we in een wereld die in een nacht een stuk kleiner was geworden. Mist. Maar als we op pad gaan blijkt dat de wereld niet alleen kleiner is geworden maar ook veranderd is in een sprookjes wereld. De mist is aan de bomen vastgevroren en zorgt voor een witte waas, en hoe hoger we komen hoe dikker de witte laag is. En als de zon zich dan laat zien en de mist langzaam optrekt ontvouwt zich een mysterisch winterwonderland landschap. Maar koud blijft het. De tenten worden opgezet in een vallei tussen de lariksen die geel en groen gekleurd zijn. De sterrenhemel boven ons laat de sterren opnieuw als juwelen fonkelen terwijl de melkweg haar best door en door heen te stromen. Ik kruip diep weg in mijn slaapzak. Muts op, thermo ondergoed aan, een extra slaapzak als deken. En ja het is koud, maar als je 's ochtend wakker wordt van de zon die op je tent schijnt, en er helemaal geen geluid is anders dan het ritselen van het gras en de bomen, dan maakt die kou echt niet meer uit.  Dit is een van de dingen die Mongolie e echt uniek maakt. The sound of silence...

Op bezoek gaan bij een van de vrienden van Dzoren is een mooi moment om kennis te maken met alle gebruiken. Zo ga je als bezoeker altijd aan de linkerkant van de ger zitten. Krijg je altijd melkthee aangeboden, staat er altijd brood met iets erbij op tafel. En dat iets varieert van cream (zachte soort sour cream) of de meest overheerlijke jam die je je maar voor kunt stellen. Daarna komen de andere rituelen. De fles wodka wordt open gemaakt. en de gastheer overhandigt je een glas wodka, daar nip je aan of drink je leeg, en geeft het glas daarna weer terug. Dat gebeurt dan meestal drie keer. En ja, het kan dus gebeuren dat je net je ontbijtje achter de kiezen hebt en een uurtje later aan de wodka nipt.  Na het rondje wodka volgt de snuiftabak. Ook hier overhandigt de gastheer jou het flesje, waaraan je kunt ruiken of er een schepje tabak uit kunt nemen dat je op kunt snuiven. Dat is gastvrijheid in Mongolie. Net als de pan met zelfgebrouwen wodka op het vuur met daarin ghee. De ghee laat een zoutige typische smaak achter bij de wodka en een vettig laagje op je lippen. Ik was in een klap van mijn gebarsten droge lippen af,  terwijl ik al dagen aan het smeren was... De arak is ook zo'n ritueel. Een grote kom met daarin de gefermenteerde paardenmelk doet de ronde. Je drinkt eruit wat je wilt en geeft hem daarna door. En ja... het is lekker! De tintlende sensatie op je tong in combinatie met de zurige smaak is verfrissend.

En dan opeens op een ochtend wordt de wereld echt wit. We zijn in Khovsgol lake en ik ben me aan het aankleden voor een ritje op een paard. De sneeuwvlokken vallen voorzichtig maar de wind is ijzig en de donkere lucht belooft meer sneeuw. En als we op weg gaan heeft een wit laagje de bodem al bedekt. Dit weer in Nederland zou goed zijn voor het afgeven van een weer alarm maar hier vinden ze het nog lang geen winter. De tocht op het paard is bijzonder. Door de bossen in de sneeuw. Vooral uit de buurt van het meer blijvend omdat het daar in sneeuw en de ijzige wind onplezierig toeven is.  Deze rit zal ik niet meer vergeten. Gisteravond heb ik met een vooruitziende blik bij de tourist shop (een auto die langs de tourist gers rijdt) een dikke wollen muts en handschoenen gekocht. En die komen nu meer dan van pas! Alsof ik wist dat dit eraan zat te komen! Bjzonder ook om te bedenken dat het gistren, 100 km zuidelijker in Moron nog t-shirt weer was met een fel brandende zon en waar we nog buiten aan het water gepicknickt hebben.

Als we terugkomen van het paardrijden is de ger heerlijk warm, maar hangen er buiten aan de ger ijspegels.  De kachel in de ger heeft een groot voordeel, het is in mum van tijd warm,  maar het vuur brnadt ongeveer twee uur... Straks voor ik ga slapen gooi ik nog wat hout op het vuur zodat de warmte nog een tijdje blijft hangen, en als ik vannacht wakker wordt en het vuur smeult nog doe ik hetzelfde. Als ik 's ochtends wakker wordt hangt de geur van kou in de ger. Ik steek mijn neus boven mijn slaapzak uit en zie dat er een laagje sneeuw op de kachel ligt en op hetzelfde moment wordt de deur van mijn ger opengedaan en komt de gastheer met een stapel hout de kachel aanmaken. Ik blijf nog even liggen totdat het behaaglijk is...

 De laastte dagen breken aan. Bijzondere dagen. Overnachten in de middle of nowhere bij opa en oma in huis. Een echt huis dicht keer. aan de rechterkant de keuken, aan de linkerkant de kamer en verderop de vergader ruitmte, want dit gebouw blijkt uiteindelijk een soort van dorpshuis te zijn waar de bewoners eens in de zoveel tijd bijeenkomen. Maar vooralsnog is de vergader ruimte koud en vol met opgeslagen gers, vlees en jam. Maar die jam, daar kom ik later pas achter.
Ik kruip op de bank in de keuken, de bank die vannacht mijn bed is. Kijk toe hoe het eten voorbereid word en weet zeker dat ik om het vlees heen zal eten. Dikke lagen vet aan het vlees dat in de pan gekookt wordt. Ondertussen nip ik aan mijn melkthee en besmeer ik mijn brood met jam. Jam die zo lekker is dat we de volgende ochtend een portie meevragen voor de rest van de dagen. De dame verwent me. Ik moet dooreten van de jam. Het verblijf hier doet me denken aan logeren bij opa en oma en slapen in de bedstee... De gastvrijheid hier is meer dan groot. Niets is te veel. Alles wordt gedeeld. Voor we weggaan bekijken we onze voorraad. Wat hebben we nog nodig de komende dagen en wat niet. Alles wat we kunnen missen laten we hier achter. En in ruil daarvoor krijgen we jam, aardappels en uien. En het vriendelijkste, meest gastvrije verblijf dat je je maar voor kunt stellen, compleet met poes die kopjes geeft en de hond die je kwispelend opwacht als je buiten de trap af komt. En dat alles met een uitzicht waar je stil van wordt...

De uitsmijter is het klooster, Amarbayasgalant. Nog vrijwel volledig intact. Sommige delen vervallen. Maar de hele plek straalt rust uit. Dwalen over het complex, het geluid van de biddende monniken tijdens het ochtend ritueel, ook dit is Mongolie.

De afgelopen drie weken waren een avontuur. Een bijzonder avontuur van liefde en haat. Overdag de meest bijzondere landschappen, ontmoetingen en meer. In de nacht de kou die zacht aan je tenen, je neus en je vingers knaagt terwijl je op een hard bed ligt en alleen maar droomt van een zacht bed zonder kou. Maar hie kan de liefde niet zonder haat. De dag niet zonder de nacht. De kou niet zonder de warmte. Dit maakt Mongolie tot wat het is. Door alle belevenissen, alles bij elkaar worden de belevenissen mooier.

Ik weet het wel. Mongolie heeft een heel speciaal plekje in mijn hart. Mongolie heeft me omarmd in de nachten dat ik er uit moest en de stilte voelde. Mongolie heeft me doen vloeken in diezelfde nachten omdat ik mijn draai niet kon vinden op de harde grond of het harde bed of de kou. Ik moet het nog verwerken. Mongolie heeft me verwarmd met droge warmte, de zon. Maar hetzelfde Mongolie heeft me doen rillen van de kou met een snijdende siberische koude wind. Het zijn die tegenstellingen die het avontuur nog groter maken. Ik merk dat ik er nog lang niet klaar mee ben. Nog lang niet alles een plekje gegeven heb. Mongolie daalt langzaam neer in mijn hart en begint zich te settelen in de koudste topjes van mijn vingers en tenen...

De grote leegte

De zon straalt en de maan schijnt als we UB verlaten. De wind waait fel, blaast zand en stof naar ons samen met een koude wind. Het asfalt blijft achter ons als een zwarte streep die naar UB kronkelt. Voor ons heuvels, rotsen, zandpaden. en achter elke bocht een nieuw uitzicht, een nieuw landschap. Verborgen pareltjes die zich niet op foto vast laten leggen. En opeens tussen de rotsen een oase van rust. Goudgele knisperende bladeren die meelachen met de wind die door hun takken blaast.
een avond in een ger. Een verlaten landschap. Hinnikende paarden bijeengedreven door de herder op zijn motor. Want ook hier heeft de moderne tijd toegeslagen.
Mongolie heeft me overvallen. Mijn stoutste dromen overtroffen. Hier reizen is niet reizen maar beleven. Country side noemen ze het. Maar deze naam doet volstrekt geen eer aan wat zich hier in dit land afspeelt. Dit is terug in de tijd. Meer dan back to basics gaan. Van de vriendelijk oprechtheid van de mensen. Van de primitieve manier waarop er geleefd wordt. Hier geen verkleed partijtjes voor de toeristen. Het is zoals het is. Niets meer, niets minder. Met als zijn bijzondere aspecten. Zoals het vee drijven met de motor of zelfs met de auto. Van de wc die niets meer is dan een paar planken hout over een gat in de grond met een kleine beschutting eromheen. Van het water halen uit de bron. Van de waanzinnig helder blauwe luchten, de ijzige koude wind, de lieflijkheid en tegelijkertijd de ongereptheid en kaalheid van het landschap. Van kamperen in de wildernis tot slapen in een van de gers bij mensen thuis. Lunchen in de open lucht, onderweg plassen achter de auto omdat er in de verre omtrek geen struik te vinden is. Geen stromend water, geen elektriciteit. Zien hoe kamelen gemolken worden. Hoe de Mongolie is zoals het is. Je moet je eraan overgeven, er niet tegen in gaan. Je moet je mee laten voeren op het ritme van de kuilen in de weg, de prachtige zonsondergangen en een sterrenhemel die de melkweg laat schitteren. Als je bereid bent meer dan back to basics te gaan kun je alleen maar van Mongolie houden!

En dan
is er niets
eindeloze wijdsheid
wijdsheid
tot aan het einde van de wereld
eindeloze stilte
stilte
die je voelt  in elke voetstap
eindeloze vriendelijkheid
vriendelijkheid
ondanks het barre bestaan
eindeloze overgave
overgave
die zorgt dat loskomen van tijd
de nieuwe standaard is.

50 tinten grijs bij de Mongoolse Politie?

Tsja, reizen is niet alleen maar leuk. Soms gebeuren er dingen die je liever niet had willen laten gebeuren. En ja, dat overkwam mij ook. Maandag avond. Op weg van UB downtown naar mijn appartement. Zo'n 10 minuten lopen. Een stuk dat ik de afgelopen dagen elke dag minimaal een keer loop. En daar gebeurde het. Mijn portemonee gejat. En nee, ik heb niets gemerkt. Nog steeds vraag ik me af of het nou in de State Department Store gebeurd is of op straat. Afijn. It happened. En ja, het is vervelend. Maar het waren alleen bankpasjes, een credit card en wat Mongoolse Tugruk. verder niets. geen paspoort. Geen camera. Geen telefoon. De passen zijn geblokkeerd. Money gone. Maar ja, wel naar de politie dus. En dat was best wel een kleine belevenis. Niet alleen omdat er niemand engels spreekt (gelukkig waren de dochter en zoon van het gezin waar ik verblijf met mij mee) maar ook door waar ik terecht kwam. In een kamertje. De twee bureaus pasten er nauwelijk is. Net als de twee agenten die hier aan het werk waren. Nog een bankje langs de muur. En daarop mochten wij zitten. Maar eerst moesten we nog langs iemand anders. Een man die op zijn knieen voor de verwarming zat. Zijn handen achter op zijn rug, en zijn handen in de handboeien. En die handboeien weer vastgeketend aan de verwarming. Ik heb toch even met mijn ogen moeten knipperen  en rondmoeten kijken of ik niet per ongeluk een scene van 50 tinten grijs was binnen gestapt. Maar nee. En het gesprek? Dat ging via een doorgeef telefoon. De vrouw van de de zoon des huizes spreekt redelijk goed engels. Dus zoonlief legt situatie uit, ik krijg de telefoon en de engelse vertaling, en geef aan dat ik voor de verzekering een bewijs nodig heb, de telefoon gaat vervolgens naar de politie agent, weer terug naar mijn, naar de zoon, mij, de politie agent, de dochter, etc. En na een kwartier gaf de politie meneer aan dat er vandaag niemand was die me kon helpen. Ik moest morgen maar terug komen. Zo werkt dat hier ook. Gelukkig is het politie kantoor aan de overkant. En nu ben ik dus een document rijker van de Mongoolse politie, met stempel en handtekening, maar het enige leesbare is mijn naam. Zo dus...

Inmiddels zit het project waar ik op gewerkt heb er zo goed als op. Bijzonder, ook door de taalbarriere, bijzonder door de mensen, bijzonder door wat ik hier mag doen. De uiteindeijke opdracht: help ons met een marketing strategie. De afgelopen dagen heb ik doorgebracht met het voorbereiden en geven van workshops. Workshops over hoe je een marketing plan schrijft, en workshops over de invulling daarvan. Een workshop over branding en het maken van een brand key. En daarna de brand key zelf maken. Veel discussies gehoord waar ik soms geen touw aan vast kon knopen. Ennu, twee weken verder kan ik er nog steeds geen touw aan vast knopen. Maar ik ben wel trots. Trots op wat het team bereikt heeft in deze twee weken. Heb ik ze ook gezegd. het marketing plan dat er ligt is echt hun marketing plan. Ik heb het alleen maar op papier gezet, heb ze uitgedaagd, soms gedwongen even andere dingen te doen dan ze gewend zijn en dit is dan het resultaat! Morgen presentatie aan het hele bedrijf (22 man), en dan lunchen met het team. En 's middags heb ik nog een cadeautje voor ze. Een document met daarin van alles op het gebied van marketing. Van de inhoud van de workshops tot en met aantal linkjes voor inspirerende websites en andere inspiratie bronnen. Strategien en hoe schrijf je een briefing en welke middelen kun je inzetten.

Vanmiddag even gespijbeld samen met ander vrijwiligster. Moesten ons  visum laten verlengen en we hadden bedacht dat we op de terug weg van het vliegveld net zo goed een tussenstop konden maken bij het Winterpaleis. Bijzonder weer!

Just one of those days...

Daar is ie dan. Zo'n dag waarop het gewoon niet gaat zoals je wilt dat het gaat. Een dag waarop ik besluit om naar het Museum of Fine arts te gaan maar beland in het Nationaal Museum van Mongolie. Gevalletje van een straat te ver lopen. De wisseling van de wacht is bijzonder. Maar bij de eerste foto wil mijn camere niet scherp stellen en na een paar minuten realiseer ik me dat ik hem gisteren op handmatig heb gezet. Zo'n dag dus...

Maar soms loopt het dan toch weer anders dan verwacht. Want ja, het uitje naar het worstelen was bijzonder. Leuk met andere vrijwilligers, bijzonder omdat worstelen toch echt wel bijzonder is. Mannen in traditionele outfits. Niets ommercieels. Geen Nike, geen Adida of Puma. Gewoon een blauwe, rode broek van  weet ik veel wat voor stof. Geborduurt en wel. Niets stretch. Net als het jasje. Mouwen met een rugpand. Aan de voorkant vastgenoopt met een touw. Ook hier geen stretch. Maar wel sterk materiaal, wan tik heb bij het betere trek en duw werk toch echt geen naden zien scheuren.. Het worstelen bestaat uit allerlei kleine ceremoien. Zo kom je de arena in en ga je even door de kniene terwijl je op je dijbenen slaat, je recht vervolgens in een sukkeldafje richting je trainer die je bijzijn schouder paket en met de andere hand omhoog een rondje maakt. Aan het eind krijg je van de trainer een klapje op je schouder en wordt je pet afgenomen, en na wat opwarmoefeningen ben je klaar voor de strijd. Je schudt elkaar de hand. Kijkt elkaar diep in de ogen en grijpt elkaar beet. Bij de pijp van de broek, of bij het koord dat  het hesje vastmaakt. En dan probeer je de ander op wat voor manier ook op de grond te krijgen. En als je wint dan doe je een overwinningsdansje, laat je de verliezer onder je arm doorlopen en geef je hem een vriendschappelijke tikop de billen terijl jij van je trainer je pet weer krijgt, een rondje maakt om de vlag en dan klaar bent om het strijdtoneel te verlaten.  Zo ongeveer. En in het heetst van de strijd kun je van de scheidsrechter een duwtje krijgen als je van de mat af dreigt te stappen, of voor eeenkleine time out zorgen bij de dienstdoende dockter (lees man in witte jas) die je voorziet van een zakdoekje om vervolgens het strijd toneel weer te betreden. En als je denkt dat dat allemaal een voor een gaat. Nee hoor. Want ook in de arena kun je ten val komen door een botsing met een ander worstelend stel. gevalletje pech.

Maar bijzonderder was misschien nog wel het feit dat er geen kleedkamers zijn. en dat de worstelaars zich gewoon op de tribune omkleden. En als dat dan gewoon voor je neus gebeurt... I rest my case.

Gevangen in Beton

Ulaanbataar, een bijzondere stad. Oude tempels die volledig omgeven worden door betonnen kolossen in aanbouw en nieuwerwetse kantoorgebouwen. Oud ontmoet nieuw, maar niet op de meest respectvolle manier.
Afgelopen zondag het grootste klooster van UB bezocht en ook hier old meets new. Maar als je eenmaal een stap over de drempel van de poort heb gezet ben je volledig weg van al het nieuwe. Terug in de tijd. Waar de duiven regeren op het plein. Vrouwen in prachtige gewaden rondlopen en de nog jonge monniken snel een sprintje over het plein naar ingang van de tempel trekken, zich niets aantrekkend van de duiven die verdwaasd opvliegen. Hier terug in de tijd heerst een oase van rust. Bijna iedereen koopt voer voor de duiven die ook niets anders verwachten dan gevoerd te worden. En het voer kun je bij elke poort kopen. Dit zijn de bijzondere momenten. Gewoon zitten. Kijken, Afwachten. Peinzen. Lachen. Schrijven. Fotograferen. Ik zit vlak bij de ingang van de tempel en hier staat een groot "vat" met wierook. Dit is de plek waar iedereen een rondje om heen loopt. Tassen, portemonnees en handen worden in de rook gehouden. En bij het stilstaan wordt met de handen de rook over het gezicht gewaaid. Uit respect de hoed of pet af en het hoofd leunend tegen een van de uitsteeksels. Verderop draaien de gebedsrollen. Op 3/4 van de rij met deze gebedsrollen staat in de hoek een paal die duidelijk onderdeel uitmaakt van deze processie. Mensen raken de paal aan. Steken geld in een van de gleuven en prevelen met hun hoofd en handen tegen de paal hun gebeden. Ook bij een van de andere tempels staat een soortgelijke paal. Maar van een heel andere orde. Deze staat vrij en op een klein plateau. Het lijkt een samenscholing van zoveel mogelijk mensen die op het plateau willen staan en moeite doen om de paal met in ieder geval een hand aan te raken. Een bijzonder tafereel.
Aan het einde van de dag beland ik op het plein met het standbeeld van Chinggis Khaan. Het plein is groots, net als het beeld. Op het plein kun je fietsen huren! om vooral op het plein rond te fietsen. En voor de kinderen zijn er door de ouders op afstand bestuurbare auto's, scooters en meer. En natuurlijk kun je je ook laten fotograferen in een speciaal daarvoor ingericht parkje met bloemen en een bruggetje. De mensen poseren alsof ze van beton gemaakt zijn. Aan de andere kan van het plein ligt een klein parkje. En hoewel dit parkje langs een van de grote wegen ligt heerst hier wel een oase van rust. En net als in welk ander park ter wereld, ook hier spelen de mannen rustig een potje schaak! Kan iemand me vertellen waarom het altijd de mannen zijn die schaken, dammen of domino spelen? Nog nooit ben ik schakende of dammende dames tegen gekomen!

In huis bij mensen zijn is bijzonder. En ik voel me ook wel een beetje bezwaard. De vrouw des huizes ligt in het ziekenhuis. De dochter van 19 runt het huishouden en pa werkt zo ongeveer dag en nacht. Als ondersteuning zijn de zoon en schoondochter met hun kleine baby van 2 maanden ingetrokken. We leven met zijn 5-en en een baby in een 3 kamer appartement. Waarvan ik een kamer voor mezelf heb, en een van de andere kamers ook dienst doet als huiskamer en keuken. Slapen gebeurt op matrassen op de grond (ik heb overigens een gewoon bed). En ondertussen doen ze er alles aan om het mij naar de zin te maken. Bakt de dochter 's ochtend een eitje voor me en kookt de schoondochter 's avonds. En ik mag niets doen... Anders dan zitten en mee eten. En drinken van de arak (gefermenteerde paardenmelk) die prikkelt op de tong, zuriger smaakt dan karnemelk en een afdronk heeft die op scherpe geitenkaas lijkt... Cheers!