De grote leegte

De zon straalt en de maan schijnt als we UB verlaten. De wind waait fel, blaast zand en stof naar ons samen met een koude wind. Het asfalt blijft achter ons als een zwarte streep die naar UB kronkelt. Voor ons heuvels, rotsen, zandpaden. en achter elke bocht een nieuw uitzicht, een nieuw landschap. Verborgen pareltjes die zich niet op foto vast laten leggen. En opeens tussen de rotsen een oase van rust. Goudgele knisperende bladeren die meelachen met de wind die door hun takken blaast.
een avond in een ger. Een verlaten landschap. Hinnikende paarden bijeengedreven door de herder op zijn motor. Want ook hier heeft de moderne tijd toegeslagen.
Mongolie heeft me overvallen. Mijn stoutste dromen overtroffen. Hier reizen is niet reizen maar beleven. Country side noemen ze het. Maar deze naam doet volstrekt geen eer aan wat zich hier in dit land afspeelt. Dit is terug in de tijd. Meer dan back to basics gaan. Van de vriendelijk oprechtheid van de mensen. Van de primitieve manier waarop er geleefd wordt. Hier geen verkleed partijtjes voor de toeristen. Het is zoals het is. Niets meer, niets minder. Met als zijn bijzondere aspecten. Zoals het vee drijven met de motor of zelfs met de auto. Van de wc die niets meer is dan een paar planken hout over een gat in de grond met een kleine beschutting eromheen. Van het water halen uit de bron. Van de waanzinnig helder blauwe luchten, de ijzige koude wind, de lieflijkheid en tegelijkertijd de ongereptheid en kaalheid van het landschap. Van kamperen in de wildernis tot slapen in een van de gers bij mensen thuis. Lunchen in de open lucht, onderweg plassen achter de auto omdat er in de verre omtrek geen struik te vinden is. Geen stromend water, geen elektriciteit. Zien hoe kamelen gemolken worden. Hoe de Mongolie is zoals het is. Je moet je eraan overgeven, er niet tegen in gaan. Je moet je mee laten voeren op het ritme van de kuilen in de weg, de prachtige zonsondergangen en een sterrenhemel die de melkweg laat schitteren. Als je bereid bent meer dan back to basics te gaan kun je alleen maar van Mongolie houden!

En dan
is er niets
eindeloze wijdsheid
wijdsheid
tot aan het einde van de wereld
eindeloze stilte
stilte
die je voelt  in elke voetstap
eindeloze vriendelijkheid
vriendelijkheid
ondanks het barre bestaan
eindeloze overgave
overgave
die zorgt dat loskomen van tijd
de nieuwe standaard is.

50 tinten grijs bij de Mongoolse Politie?

Tsja, reizen is niet alleen maar leuk. Soms gebeuren er dingen die je liever niet had willen laten gebeuren. En ja, dat overkwam mij ook. Maandag avond. Op weg van UB downtown naar mijn appartement. Zo'n 10 minuten lopen. Een stuk dat ik de afgelopen dagen elke dag minimaal een keer loop. En daar gebeurde het. Mijn portemonee gejat. En nee, ik heb niets gemerkt. Nog steeds vraag ik me af of het nou in de State Department Store gebeurd is of op straat. Afijn. It happened. En ja, het is vervelend. Maar het waren alleen bankpasjes, een credit card en wat Mongoolse Tugruk. verder niets. geen paspoort. Geen camera. Geen telefoon. De passen zijn geblokkeerd. Money gone. Maar ja, wel naar de politie dus. En dat was best wel een kleine belevenis. Niet alleen omdat er niemand engels spreekt (gelukkig waren de dochter en zoon van het gezin waar ik verblijf met mij mee) maar ook door waar ik terecht kwam. In een kamertje. De twee bureaus pasten er nauwelijk is. Net als de twee agenten die hier aan het werk waren. Nog een bankje langs de muur. En daarop mochten wij zitten. Maar eerst moesten we nog langs iemand anders. Een man die op zijn knieen voor de verwarming zat. Zijn handen achter op zijn rug, en zijn handen in de handboeien. En die handboeien weer vastgeketend aan de verwarming. Ik heb toch even met mijn ogen moeten knipperen  en rondmoeten kijken of ik niet per ongeluk een scene van 50 tinten grijs was binnen gestapt. Maar nee. En het gesprek? Dat ging via een doorgeef telefoon. De vrouw van de de zoon des huizes spreekt redelijk goed engels. Dus zoonlief legt situatie uit, ik krijg de telefoon en de engelse vertaling, en geef aan dat ik voor de verzekering een bewijs nodig heb, de telefoon gaat vervolgens naar de politie agent, weer terug naar mijn, naar de zoon, mij, de politie agent, de dochter, etc. En na een kwartier gaf de politie meneer aan dat er vandaag niemand was die me kon helpen. Ik moest morgen maar terug komen. Zo werkt dat hier ook. Gelukkig is het politie kantoor aan de overkant. En nu ben ik dus een document rijker van de Mongoolse politie, met stempel en handtekening, maar het enige leesbare is mijn naam. Zo dus...

Inmiddels zit het project waar ik op gewerkt heb er zo goed als op. Bijzonder, ook door de taalbarriere, bijzonder door de mensen, bijzonder door wat ik hier mag doen. De uiteindeijke opdracht: help ons met een marketing strategie. De afgelopen dagen heb ik doorgebracht met het voorbereiden en geven van workshops. Workshops over hoe je een marketing plan schrijft, en workshops over de invulling daarvan. Een workshop over branding en het maken van een brand key. En daarna de brand key zelf maken. Veel discussies gehoord waar ik soms geen touw aan vast kon knopen. Ennu, twee weken verder kan ik er nog steeds geen touw aan vast knopen. Maar ik ben wel trots. Trots op wat het team bereikt heeft in deze twee weken. Heb ik ze ook gezegd. het marketing plan dat er ligt is echt hun marketing plan. Ik heb het alleen maar op papier gezet, heb ze uitgedaagd, soms gedwongen even andere dingen te doen dan ze gewend zijn en dit is dan het resultaat! Morgen presentatie aan het hele bedrijf (22 man), en dan lunchen met het team. En 's middags heb ik nog een cadeautje voor ze. Een document met daarin van alles op het gebied van marketing. Van de inhoud van de workshops tot en met aantal linkjes voor inspirerende websites en andere inspiratie bronnen. Strategien en hoe schrijf je een briefing en welke middelen kun je inzetten.

Vanmiddag even gespijbeld samen met ander vrijwiligster. Moesten ons  visum laten verlengen en we hadden bedacht dat we op de terug weg van het vliegveld net zo goed een tussenstop konden maken bij het Winterpaleis. Bijzonder weer!

Just one of those days...

Daar is ie dan. Zo'n dag waarop het gewoon niet gaat zoals je wilt dat het gaat. Een dag waarop ik besluit om naar het Museum of Fine arts te gaan maar beland in het Nationaal Museum van Mongolie. Gevalletje van een straat te ver lopen. De wisseling van de wacht is bijzonder. Maar bij de eerste foto wil mijn camere niet scherp stellen en na een paar minuten realiseer ik me dat ik hem gisteren op handmatig heb gezet. Zo'n dag dus...

Maar soms loopt het dan toch weer anders dan verwacht. Want ja, het uitje naar het worstelen was bijzonder. Leuk met andere vrijwilligers, bijzonder omdat worstelen toch echt wel bijzonder is. Mannen in traditionele outfits. Niets ommercieels. Geen Nike, geen Adida of Puma. Gewoon een blauwe, rode broek van  weet ik veel wat voor stof. Geborduurt en wel. Niets stretch. Net als het jasje. Mouwen met een rugpand. Aan de voorkant vastgenoopt met een touw. Ook hier geen stretch. Maar wel sterk materiaal, wan tik heb bij het betere trek en duw werk toch echt geen naden zien scheuren.. Het worstelen bestaat uit allerlei kleine ceremoien. Zo kom je de arena in en ga je even door de kniene terwijl je op je dijbenen slaat, je recht vervolgens in een sukkeldafje richting je trainer die je bijzijn schouder paket en met de andere hand omhoog een rondje maakt. Aan het eind krijg je van de trainer een klapje op je schouder en wordt je pet afgenomen, en na wat opwarmoefeningen ben je klaar voor de strijd. Je schudt elkaar de hand. Kijkt elkaar diep in de ogen en grijpt elkaar beet. Bij de pijp van de broek, of bij het koord dat  het hesje vastmaakt. En dan probeer je de ander op wat voor manier ook op de grond te krijgen. En als je wint dan doe je een overwinningsdansje, laat je de verliezer onder je arm doorlopen en geef je hem een vriendschappelijke tikop de billen terijl jij van je trainer je pet weer krijgt, een rondje maakt om de vlag en dan klaar bent om het strijdtoneel te verlaten.  Zo ongeveer. En in het heetst van de strijd kun je van de scheidsrechter een duwtje krijgen als je van de mat af dreigt te stappen, of voor eeenkleine time out zorgen bij de dienstdoende dockter (lees man in witte jas) die je voorziet van een zakdoekje om vervolgens het strijd toneel weer te betreden. En als je denkt dat dat allemaal een voor een gaat. Nee hoor. Want ook in de arena kun je ten val komen door een botsing met een ander worstelend stel. gevalletje pech.

Maar bijzonderder was misschien nog wel het feit dat er geen kleedkamers zijn. en dat de worstelaars zich gewoon op de tribune omkleden. En als dat dan gewoon voor je neus gebeurt... I rest my case.

Gevangen in Beton

Ulaanbataar, een bijzondere stad. Oude tempels die volledig omgeven worden door betonnen kolossen in aanbouw en nieuwerwetse kantoorgebouwen. Oud ontmoet nieuw, maar niet op de meest respectvolle manier.
Afgelopen zondag het grootste klooster van UB bezocht en ook hier old meets new. Maar als je eenmaal een stap over de drempel van de poort heb gezet ben je volledig weg van al het nieuwe. Terug in de tijd. Waar de duiven regeren op het plein. Vrouwen in prachtige gewaden rondlopen en de nog jonge monniken snel een sprintje over het plein naar ingang van de tempel trekken, zich niets aantrekkend van de duiven die verdwaasd opvliegen. Hier terug in de tijd heerst een oase van rust. Bijna iedereen koopt voer voor de duiven die ook niets anders verwachten dan gevoerd te worden. En het voer kun je bij elke poort kopen. Dit zijn de bijzondere momenten. Gewoon zitten. Kijken, Afwachten. Peinzen. Lachen. Schrijven. Fotograferen. Ik zit vlak bij de ingang van de tempel en hier staat een groot "vat" met wierook. Dit is de plek waar iedereen een rondje om heen loopt. Tassen, portemonnees en handen worden in de rook gehouden. En bij het stilstaan wordt met de handen de rook over het gezicht gewaaid. Uit respect de hoed of pet af en het hoofd leunend tegen een van de uitsteeksels. Verderop draaien de gebedsrollen. Op 3/4 van de rij met deze gebedsrollen staat in de hoek een paal die duidelijk onderdeel uitmaakt van deze processie. Mensen raken de paal aan. Steken geld in een van de gleuven en prevelen met hun hoofd en handen tegen de paal hun gebeden. Ook bij een van de andere tempels staat een soortgelijke paal. Maar van een heel andere orde. Deze staat vrij en op een klein plateau. Het lijkt een samenscholing van zoveel mogelijk mensen die op het plateau willen staan en moeite doen om de paal met in ieder geval een hand aan te raken. Een bijzonder tafereel.
Aan het einde van de dag beland ik op het plein met het standbeeld van Chinggis Khaan. Het plein is groots, net als het beeld. Op het plein kun je fietsen huren! om vooral op het plein rond te fietsen. En voor de kinderen zijn er door de ouders op afstand bestuurbare auto's, scooters en meer. En natuurlijk kun je je ook laten fotograferen in een speciaal daarvoor ingericht parkje met bloemen en een bruggetje. De mensen poseren alsof ze van beton gemaakt zijn. Aan de andere kan van het plein ligt een klein parkje. En hoewel dit parkje langs een van de grote wegen ligt heerst hier wel een oase van rust. En net als in welk ander park ter wereld, ook hier spelen de mannen rustig een potje schaak! Kan iemand me vertellen waarom het altijd de mannen zijn die schaken, dammen of domino spelen? Nog nooit ben ik schakende of dammende dames tegen gekomen!

In huis bij mensen zijn is bijzonder. En ik voel me ook wel een beetje bezwaard. De vrouw des huizes ligt in het ziekenhuis. De dochter van 19 runt het huishouden en pa werkt zo ongeveer dag en nacht. Als ondersteuning zijn de zoon en schoondochter met hun kleine baby van 2 maanden ingetrokken. We leven met zijn 5-en en een baby in een 3 kamer appartement. Waarvan ik een kamer voor mezelf heb, en een van de andere kamers ook dienst doet als huiskamer en keuken. Slapen gebeurt op matrassen op de grond (ik heb overigens een gewoon bed). En ondertussen doen ze er alles aan om het mij naar de zin te maken. Bakt de dochter 's ochtend een eitje voor me en kookt de schoondochter 's avonds. En ik mag niets doen... Anders dan zitten en mee eten. En drinken van de arak (gefermenteerde paardenmelk) die prikkelt op de tong, zuriger smaakt dan karnemelk en een afdronk heeft die op scherpe geitenkaas lijkt... Cheers!